autor: Jakub Skrzypek

Wielu z nas nieświadomie tkwi w relacyjnych wzorcach, które zbudowały się latami – od pierwszych interakcji z bliskimi po bardziej zawiłe relacje dorosłe.

To podobnie jak niedoświadczeni tancerze, układają swoje kroki, reagując na partnerów w sposób, który wydaje im się naturalny, choć nie zawsze jest prawidłowy. Psychoterapia Skoncentrowana na Przeniesieniu (TFP) to klucz, który otwiera drzwi do zrozumienia tego, jak „tańczymy” w relacjach.

Zapraszam Cię do zgłębienia niezwykłej terapii TFP, która nie tylko odsłania kulisy naszych patologicznych wzorców, ale także daje narzędzia do ich przekształcenia.

Zalety uczestnictwa w psychoterapii TFP:

• Spojrzysz głębiej w swoje relacje,
• Zrozumiesz, dlaczego budujesz i reagujesz w relacjach w określony sposób,
• Otworzysz drzwi do zdrowszych, bardziej satysfakcjonujących związków.

Zobacz też: Narcyzm – wrażliwy i wielkościowy jako cecha osobowości

W tym artykule zagłębiam się w świat Psychoterapii Skoncentrowanej na Przeniesieniu (TFP) i jej roli w pracy nad Wewnętrznym Modelem Relacji. To klucz do zrozumienia, jakie siły kształtują Twoje interakcje z otoczeniem.

Terapia Skoncentrowana na Przeniesieniu (TFP), opiera się na modelu psychodynamicznym Otto Kemberga, i przynosi liczne korzyści w pracy nad relacjami w procesie psychoterapii. TFP, umożliwia terapeucie identyfikację, analizę przeniesienia i przeciwprzeniesienia w pracy psychoterapeutycznej.

Terapeuta, wykorzystując techniki TFP, pomaga pacjentowi zrozumieć mechanizmy obronne   i mechanizm przenoszenia emocji z przeszłości na teraźniejszość. Praca z patologicznym modelem wewnętrznych relacji rozpoczyna się od identyfikacji tych wzorców. Następnie psychoterapeuta umożliwia pacjentowi przerwanie autodestrukcyjnych zachowań, co prowadzi do budowania zdrowszych i satysfakcjonujących relacji.

Kluczowe aspekty psychoterapii TFP:

Identyfikacja i Zrozumienie Wzorców Przeniesienia:

TFP umożliwia pacjentowi identyfikację i zrozumienie wzorców przeniesienia, czyli przenoszenia na teraputę uczuć i relacji z przeszłości. Wzorce przeniesienia to nieświadome przenoszenie uczuć, doświadczeń i relacji z przeszłości na teraźniejszość, a zwłaszcza na terapeutę. Elementy te są kluczowe dla zidentyfikowania głęboko zakorzenionych problemów w relacjach.

Znaczenie procesu przeniesienia w psychoterapii:

• wzorce przeniesienia są nieświadome i mają swoje korzenie w wcześniejszych relacjach, zwłaszcza w relacji z opiekunami. Pacjenci przenosi na terapeutę emocje i oczekiwania, które związane są z wcześniejszymi doświadczeniami.
• pacjenci poprzez tworzenie reprezentacji z przeszłości: projektują na terapeutę role ważnych postaci z przeszłości, takich jak rodzice, opiekunowie, bliscy. Terapeuta staje się reprezentacją tych postaci, co pozwala na ożywienie i zrozumienie wcześniejszych konfliktów.
• przeniesienie daje możliwość zrozumienia głęboko zakorzenionych konfliktów i mechanizmów obronnych. Terapeuta pomaga pacjentowi zidentyfikować, co jest przenoszone i jakie są tego skutki.
• kluczowym celem pracy nad wzorcami przeniesienia jest ich transformacja. Poprzez świadome zrozumienie i odkrywanie źródeł przeniesienia, pacjent może zacząć przerabiać negatywne wzorce i reagować bardziej adekwatnie w relacjach.
• psychoterapia TFP, stwarza bezpieczne środowisko i umożliwieniaprzeżywania nowych doświadczeń. Pacjent może doświadczyć nowych reakcji i relacji. Proces ten umożliwia przekształcenie przeniesienia, tworząc zdrowsze i bardziej funkcjonalne wzorce.

Zobacz też: Osoby z borderline w związku – jak budują relacje osoby z zaburzeniem z pogranicza?

2. Analiza Przeciwprzeniesienia:

Terapeuci (TFP) skupiają się również na przeciwprzeniesieniu, czyli reakcjach terapeuty na pacjenta. Analiza tych wzorców pozwala zrozumieć, jakie emocje terapeuta budzi u pacjenta, co jest kluczowe dla pełniejszego zrozumienia relacji. Analiza przeciwprzeniesienia w psychoterapii odgrywa kluczową rolę w pracy nad wewnętrznym obrazem relacji. To narzędzie, szczególnie użyteczne w Terapii Skoncentrowanej na Przeniesieniu (TFP).

Znacznie analizy przeciwprzeniesienia w kontekście budowania zdrowych wzorców relacyjnych:

• ujawnia, jakie emocje terapeuta przeżywa w odpowiedzi na pacjenta. Umożliwia to zidentyfikowanie, jakie są silne strony i obszary do poprawy w interakcjach.
• to, jak terapeuta reaguje na pacjenta, może odbijać się na wewnętrznym modelu relacyjnym pacjenta. Zrozumienie tych reakcji pozwala na bardziej skuteczne wsparcie w kształtowaniu zdrowych wzorców relacyjnych.
• umożliwia terapeucie lepsze zrozumienie własnych emocji w kontekście relacji terapeutycznej. To z kolei zwiększa zdolność do empatii i skutecznej interwencji, co ma kluczowe znaczenie w pracy nad wewnętrznym obrazem relacji.
• celem analizy przeciwprzeniesienia jest nie tylko zrozumienie, lecz także transformacja tych reakcji. Przeobrażając negatywne wzorce przeciwprzeniesienia, terapeuta wspomaga klienta w budowaniu pozytywnych interakcji, co wpływa na jego wewnętrzny obraz relacji.

Zobacz też: Twoje oczekiwania nie są moimi obietnicami. Jak budować własną autentyczność i decyzyjność

Zalety terapii Psychodynamicznej TFP

Transformacja Patologicznych Wzorców Zachowań

Praca nad przeniesieniem i przeciwprzeniesieniem w TFP umożliwia pacjentowi transformację. Oznacza ona przekształcanie negatywnych i destrukcyjnych wzorców zachowań, myśli czy emocji, które dominują w relacjach. Proces ten prowadzi to do poprawy jakości relacji, zarówno z terapeutą, jak i z innymi ludźmi. Terapeuta, używając różnych technik terapeutycznych, wspomaga pacjenta w zrozumieniu, skąd biorą się negatywne wzorce zachowań oraz wspiera go w rozwinięciu alternatywnych, bardziej adaptacyjnych strategii funkcjonowania. Transformacja umożliwia także budowanie zdrowszych interakcji z otoczeniem min. przez rozwijanie umiejętności komunikacyjnych, umiejętności radzenia sobie z konfliktami oraz wpływa na budowanie intymności i zaufania. Pacjent, poprzez zdobywanie nowych doświadczeń w terapii, buduje pozytywne przekonania o sobie i innych, co przekłada się na bardziej satysfakcjonujące relacje.

Rozwój Umiejętności Komunikacyjnych         

Rozwój umiejętności komunikacyjnych w Terapii Skoncentrowanej na Przeniesieniu (TFP) jest kluczowym aspektem pracy nad wewnętrznym obrazem relacji. Kształtuje się on poprzez sposób, w jaki komunikujemy się z innymi. TFP wspomaga ten proces poprzez otwarte wyrażanie emocji i myśli w bezpiecznym środowisku terapeutycznym. Podczas sesji psychoterapii pacjenci uczą się efektywnego komunikowania się, co wpływa pozytywnie na ich relacje z innymi. Rozwój umiejętności komunikacyjnych obejmuje świadome kreowanie przekazu, słuchanie i interpretację treści wnoszonych przez drugą osobę.

Zobacz też: Relacji z partnerem kontrolującym – Profil psychologiczny partnera kontrolującego i cechy patologicznych zachowań

W TFP, pacjent jest zachęcany do identyfikowania i zrozumienia destrukcyjnych wzorców komunikacyjnych przenoszonych z przeszłości. Terapeuta pomaga klientowi świadomie rozpoznawać, jakie schematy komunikacyjne są szkodliwe dla relacji. Analiza przeniesienia w kontekście komunikacji obejmuje zrozumienie, jakie emocje i role przenoszone są na drugą osobę. Umożliwia to pacjentowi zidentyfikowanie, czy komunikuje się w sposób, który odzwierciedla patologiczne wzorce z przeszłości. Pacjenci w TFP uczą się także skutecznego wyrażania swoich emocji. To bardzo ważna kompetencja ponieważ umiejętność otwartego dzielenia się uczuciami przyczynia się do budowania więzi, poprawy zrozumienia siebie i innych oraz zmniejszenia napięć w relacjach. Proces rozwijania umiejętności komunikacyjnych obejmuje również pracę nad emocjonalną intymnością. Pacjenci uczą się budować zaufanie i bliskość, co ma pozytywny wpływ na ich relacje.

Zwiększenie Samowiedzy

Terapia TFP skupia się na rozwijaniu samowiedzy pacjenta, co pozwala na lepsze zrozumienie siebie i swoich potrzeb w kontekście relacji. Proces ten rozwija umiejętność obserwacji i interpretacji własnych myśli, uczuć i wzorców zachowań.

Poniżej przedstawiam, jak zwiększenie samowiedzy wpływa na pracę nad wewnętrznym obrazem relacji w psychoterapii TFP:

• Zwiększenie samowiedzy obejmuje rozpoznawanie wzorców przeniesienia, czyli identyfikowanie, jakie emocje i role są przenoszone z przeszłości na teraźniejsze relacje. Pacjent, stając się bardziej świadomy, może zacząć rozumieć, dlaczego reaguje w określony sposób.
• Zwiększanie samowiedzy w TFP wymaga także analizy przeciwprzeniesienia. Pacjent, zdając sobie sprawę z reakcji terapeuty na siebie, zaczyna rozumieć, jakie emocje budzi w innych oraz jakie są źródła tych reakcji.
• Pacjenci uczą się świadomego wyrażania swoich uczuć. To pomaga nie tylko       w identyfikacji i nazwaniu emocji, ale również wspiera budowanie bardziej otwartych relacji.
• Zwiększenie samowiedzy obejmuje także zrozumienie własnych mechanizmów obronnych. Pacjent, będąc bardziej świadomy, zaczyna dostrzegać, jakie strategie obronne są używane przez niego w relacjach i jakie są ich konsekwencje.
• Pacjent wraz z terapeutą pracuje nad budowaniem autorefleksji, czyli zdolności do samopoznania i analizy swoich myśli i działań. To umożliwia bardziej głęboką analizę własnego wewnętrznego obrazu relacji.
• Zwiększenie samowiedzy jest kluczowe dla transformacji patologicznych wzorców. Świadomy pacjent jest bardziej otwarty na zmiany, aktywnie uczestniczy w procesie psychoterapeutycznym i kształtuje swoje relacje  w sposób bardziej dla niego korzystny.
• Pacjenci uczą się skutecznych strategii radzenia sobie w konfliktach. TFP pomaga zidentyfikować destrukcyjne wzorce zachowań i zastąpić je bardziej adaptacyjnymi strategiami rozwiązywania problemów.

Zobacz też: Czym jest stres? Objawy, skutki i skuteczna walka ze stresem

Zdolność do samoreflekcji 

To umiejętność zagłębiania się w swoje uczucia, myśli i pragnień. Refleksja pozwala pacjentowi na głębsze zrozumienie siebie i konstruktywne budowanie relacji. Poniżej przedstawiam, jak ta zdolność manifestuje się w kontekście TFP:

• Zdolność do samorefleksji zaczyna się od rozpoznawania, jakie elementy przeniesienia są obecne w relacjach. Pacjent wraz z terapeutą analizuje swoje reakcje, by zidentyfikować, czy mają one źródło w przeszłych doświadczeniach.
• Samorefleksja obejmuje również analizę przeciwprzeniesienia, czyli reakcji terapeuty na pacjenta. Pacjent uczy się zauważać, jakie emocje budzi w innych i jak te emocje wpływają na relacyjny kontekst terapii.
• Podczas terapii TFP pacjent ćwiczy zdolność do koncentrowania się na jakości interakcji z terapeutą. To nie tylko pozwala na zrozumienie własnych reakcji, ale także rozwija umiejętność budowania i utrzymywania zdrowych relacji.
• Samorefleksja pomaga w zrozumieniu wzorców komunikacyjnych obecnych w związkach. Pacjent identyfikuje, jakie schematy komunikacyjne mogą wpływać na jakość relacji i staje się bardziej świadomy ich potencjalnych konsekwencji.
• Pacjent rozwija autentyczność w relacjach. To umiejętność dzielenia się głębokimi uczuciami, co przyczynia się do budowania zaufania i trwałej więzi.

Podsumowanie:

Zapraszamy Cię do odkrycia możliwości zmiany poprzez terapię prowadzoną w nurcie Psychodynamicznym (TFP). Ta metoda terapeutyczna oferuje unikalną przestrzeń do:

• zrozumienia swoich zachowań,
• głębiej pracy nad trudnościami emocjonalnymi oraz relacyjnymi.
• skupienia się i zrozumienia wewnętrznych konfliktów,
• przyjrzeniu się temu w jaki sposób kształtujesz swoje myśli, uczucia i zachowania.

Przychodząc na sesję terapii psychodynamicznej TFP, otwierasz drzwi do eksploracji swojego psychicznego świata w bezpiecznym środowisku. Praca terapeutyczna koncentruje się na budowaniu więzi terapeutycznej. Poprzez systematyczną refleksję nad interakcjami międzyludzkimi oraz głęboką analizę własnych myśli i uczuć, stajesz się bardziej świadom swojego wewnętrznego świata.

Psychoterapia TFP umożliwia przepracowanie trudnych doświadczeń z przeszłości, rozwijanie zdrowszych strategii radzenia sobie z emocjami oraz poprawę jakości Twoich relacji z innymi. Niezależnie od tego, czy borykasz się z depresją, zaburzeniami osobowości, trudnościami

w relacjach czy innymi problemami emocjonalnymi, terapia TFP może być dla Ciebie skuteczną drogą do odzyskania równowagi psychicznej i emocjonalnej.

Jeśli jesteś gotowy na podróż odkrywania siebie i chcesz wsparcia w przezwyciężaniu trudności, serdecznie zapraszamy do skorzystania z psychoterapii. To decyzja, która może zmienić Twoje życie na lepsze.

Zobacz też: Relacji z partnerem kontrolującym – Profil psychologiczny partnera kontrolującego i cechy patologicznych zachowań.

---

Bibliografia:

1. Kernberg, O. F. (1984). Severe Personality Disorders: Psychotherapeutic Strategies.
2. Clarkin, J. F., Yeomans, F. E., & Kernberg, O. F. (2007). Psychotherapy for Borderline Personality: Focusing on Object Relations.
3. Gabbard, G. O. (2005). Long-Term Psychodynamic Psychotherapy: A Basic Text.
4. Yeomans, F. E., Clarkin, J. F., & Kernberg, O. F. (2002). A Primer on Transference-Focused Psychotherapy for the Borderline Patient.
5. Freud, S. (1914). Remembering, Repeating and Working Through.
6. Kernberg, O. F. (1995). Love Relations: Normality and Pathology.
7. Clarkin, J. F., Yeomans, F. E., & Kernberg, O. F. (2006). Transference-Focused Psychotherapy: Overview and Update.
8. Bateman, A., & Fonagy, P. (2010). Mentalization-Based Treatment for Borderline Personality Disorder: A Practical Guide.
9. Fonagy, P., Gergely, G., Jurist, E. L., & Target, M. (2002). Affect Regulation, Mentalization, and the Development of the Self.